Historia Kościoła
Kościół w Dębnie, znany jako Kościół św. Michała Archanioła, to jeden z najbardziej znanych drewnianych kościołów w Polsce, a także jedno z najcenniejszych dzieł architektury sakralnej na Podhalu. Zlokalizowany w malowniczej wsi Dębno Podhalańskie, ten gotycki kościół przyciąga uwagę zarówno turystów, jak i historyków sztuki.

Początki
Budowa kościoła datowana jest na koniec XV wieku, około 1490 roku, chociaż pewne elementy wskazują na wcześniejsze etapy budowy. Jest to jeden z nielicznych przykładów zachowanej w Polsce drewnianej architektury gotyckiej. Kościół został wzniesiony z modrzewia, co przyczyniło się do jego długowieczności i trwałości.






Architektura
Kościół w Dębnie wyróżnia się swoją konstrukcją zrębową, typową dla budownictwa drewnianego tego okresu. Jego wnętrze zdobią polichromie z 1500 roku, które zachowały się w oryginalnym stanie. Są to unikalne malowidła, które przetrwały wieki bez większych ingerencji konserwatorskich, co czyni je niezwykle cennymi dla badaczy historii sztuki.



Kościół w Dębnie – Ciekawostki
Tajemnicze Polichromie
Polichromie w kościele w Dębnie to jedna z najciekawszych cech tego miejsca. Malowidła przedstawiają różnorodne motywy, w tym roślinne i geometryczne wzory, a także postacie świętych. Szczególną uwagę przyciąga motyw Latorośli, który jest symbolem życia wiecznego. Co ciekawe, technika ich wykonania oraz zastosowane barwniki pozostają tajemnicą, co dodaje im jeszcze większej wartości artystycznej.



Skarb UNESCO
W 2003 roku kościół w Dębnie został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako część grupy drewnianych kościołów południowej Małopolski. Ten prestiżowy tytuł potwierdza jego wyjątkowe znaczenie kulturowe i historyczne, a także przyczynia się do zwiększenia jego popularności wśród turystów z całego świata.
Legenda o Dzwonie
Jedna z lokalnych legend głosi, że dzwon kościoła został odlany z metalu pochodzącego z różnych części świata, co miało zapewnić mu wyjątkowe brzmienie. Według podania, dzwon miał magiczną moc i jego dźwięk mógł przynosić szczęście oraz odpędzać złe moce. Do dziś dzwon ten jest ważnym elementem lokalnych obrzędów religijnych.
Inspiracja dla Artystów
Kościół w Dębnie zainspirował wielu artystów, w tym malarzy i fotografów, którzy próbowali uchwycić jego unikalne piękno. Jego malownicza lokalizacja, otoczona górami i lasami, stanowi idealne tło dla artystycznych prac, które często są prezentowane na wystawach zarówno w Polsce, jak i za granicą.



Związek z filmem
Kościół w Dębnie był miejscem kręcenia scen do filmu “Janosik” z 1974 roku, reżyserowanego przez Jerzego Passendorfera.
Oto kilka ciekawostek związanych z tym wydarzeniem:
- Wybór Lokalizacji:
- Kościół w Dębnie został wybrany ze względu na swoją autentyczną, średniowieczną atmosferę, która doskonale oddawała klimat epoki, w której osadzona jest akcja “Janosika”. Drewniana architektura i unikalne polichromie kościoła świetnie wpasowały się w tło historycznej produkcji.
- Sceny Kręcone w Kościele:
- W kościele św. Michała Archanioła nagrano kilka kluczowych scen, w tym m.in. ślub Janosika (granego przez Marka Perepeczko) z jego ukochaną Maryną (w tej roli wystąpiła Ewa Lemańska). Sceny te dodały filmowi autentyczności i podkreśliły związek Janosika z lokalną kulturą i tradycją.
- Ochrona Zabytku:
- Ze względu na wartość historyczną i artystyczną kościoła, ekipa filmowa musiała zachować szczególną ostrożność podczas kręcenia scen. Wszelkie działania były nadzorowane, aby nie naruszyć struktury budynku ani unikalnych polichromii, co wymagało dużej precyzji i szacunku dla miejsca.
- Wpływ na Turystykę:
- Po premierze filmu “Janosik”, kościół w Dębnie zyskał na popularności jako atrakcja turystyczna. Fani filmu i turyści zainteresowani historią i kulturą regionu zaczęli liczniej odwiedzać to miejsce, chcąc zobaczyć na własne oczy miejsce, w którym kręcono kultowe sceny.
- Film jako Dziedzictwo:
- “Janosik” stał się nie tylko ikoną polskiej kinematografii, ale również wpłynął na sposób postrzegania i promocji lokalnych zabytków. Kościół w Dębnie, dzięki swojej roli w filmie, zyskał nowy wymiar jako ważny element kulturowego dziedzictwa regionu.
Kościół św. Michała Archanioła w Dębnie, dzięki swojej historycznej i artystycznej wartości, a także dzięki obecności w filmie “Janosik”, pozostaje jednym z najważniejszych zabytków na Podhalu. Jego wyjątkowość przyciąga nie tylko miłośników architektury i historii, ale także fanów polskiego kina, czyniąc go miejscem, gdzie przeszłość łączy się z popkulturą.
Kościół św. Michała Archanioła w Dębnie to nie tylko zabytek architektury sakralnej, ale również miejsce pełne historii i tajemnic. Jego unikalność i piękno przyciągają turystów oraz badaczy, którzy chcą odkryć sekrety tego niezwykłego miejsca. Dzięki swojej bogatej historii i wspaniałym polichromiom, kościół w Dębnie pozostaje jednym z najcenniejszych skarbów polskiej kultury.
Odwiedzając Dębno, warto poświęcić chwilę, aby zatrzymać się przy tym wyjątkowym kościele i poczuć atmosferę minionych wieków, które wciąż żyją w jego drewnianych ścianach.